Scroll Top

Kosmos, kompleksy i koszmary – nasze sny

interpretacja snów
Tak naprawdę nie wiadomo do końca, dlaczego ludzie śnią. Sny pojawiają się tylko w jednej fazie śnienia, która nazywa się snem paradoksalnym lub REM. Kiedy gałki oczne, choć zasłonięte powiekami, ruszają się śledząc marzenia senne powstałe w mózgu. Reszta ciała jest w paraliżu sennym. Większości snów i tak nie pamiętamy – musimy obudzić się w ich czasie, żeby je zapamiętać.
interpretacja snów
Sny a nieświadomość

W psychoterapii analitycznej sny odgrywają szczególną rolę, to królewska droga do poznania tego, co nieświadome (Freud, 1900/1996, s.509). Zgodnie z jej teorią sny to pozostałości przeżyć na jawie (niezrealizowane pragnienia lub obawy) oraz reperkusje przeżyć z dzieciństwa. Swobodne skojarzenia dotyczące marzeń sennych są dla terapeuty cennym narzędziem diagnozy, które pomaga dostrzec ślady naszej dziecięcej wyobraźni. Marzenia senne są nie tylko sposobem rozładowania nadmiaru bodźców psychicznych nagromadzonych w nieświadomości w ciągu dnia, ale także mechanizmem zabezpieczającym.

Nieświadome treści w snach

W trakcie śnienia nieświadomość stara się ujawnić zakazane treści bez jednoczesnego alarmowania świadomości. W tym celu używane są różne mechanizmy:

• Wskutek działania CENZURY kontrowersyjne treści ulegają „utajnieniu”.
• Dzięki ZAWIESZENIU ZASADY LOGIKI, wykluczające się działania nie są ze sobą sprzeczne. We śnie możemy zjeść ciastko i je mieć.
ZAWIESZENIU ZASADY CZASU powoduje, że w scenerii marzeń sennych łączą się ze sobą przeszłość, teraźniejszość oraz fantazje dotyczące przyszłości.
• Dziwny charakter snów zwykle jest wynikiem KONDENSACJI ZNACZEŃ, czyli mechanizmu, w którym wiele niespełnionych pragnień musi skumulować się w jednej scenie.
• Najbardziej ukrywane treści są związane z naszymi seksualnymi i agresywnymi pragnieniami. Ponieważ cenzura nie pozwala na ich ujawnienie wobec znaczącej postaci (na przykład takiej, której się boimy lub jesteśmy z nią w bliskiej relacji emocjonalnej), agresywne oraz seksualne impulsy zostają skierowane we śnie na kogoś innego. Nośnikiem seksualności może być też kształt, kolor, gest. Dokonuje się to w oparciu o mechanizm PRZEMIESZCZENIA ZNACZEŃ.
• Bolesne emocje we śnie zostają ODWRÓCONE, na przykład chorobliwy smutek zamienia się niepohamowany śmiech.
• Marzenia senne wykorzystują też WIELOZNACZNOŚĆ SŁÓW.

W analizie marzeń sennych procesowi skojarzeniowemu poddaje się każdy fragment, każdą scenę, wszystkie postacie, doznania, uczucia, przedmioty, miejsca.

Pacjent opowiedział mi marzenie senne, które śnił, gdy miał 15 lat, a które bardzo żywo pamiętał. We śnie stał pośrodku miasta, które było kompletnie zniszczone. Wszędzie dookoła był gruz i poskręcane elementy metalowych konstrukcji, ale były tam też niewielkie bajorka, które odbijały iskrzącą się kolorami tęczę. Zinterpretowałem, że odczuwa coś w rodzaju triumfu, gdy może mnie niszczyć i zrobić ze mnie robota, co według niego oznacza, że jestem tylko pogiętym metalem, pozbawionym ludzkich cech. Przyznał, że nastrój snu był ekstatyczny, na co odpowiedziałem, że triumf i uniesienie służą zaprzeczaniu uznania zniszczeń i odczuwaniu rozpaczy. Pacjent wyraźnie się rozluźnił i dzięki dalszej pracy udało nam się połączyć katastrofę ze snu z czasem, gdy mając 15 lat wrócił do domu i dowiedział się, że jego rodzice chcą się rozwieść.
(STEINER, 1993/2015, S.72-73)

Koszmary senne

Szczególny rodzaj snów stanowią koszmary. Są to sny nieprzyjemne, z gwałtownym przebiegiem akcji; pełne przykrych doznań i emocji strachu czy lęku. Kończą się zwykle przebudzeniem, kiedy strach we śnie urasta do maksymalnego poziomu.

Koszmary uwalniają nas od agresji, lęku, poczucia zagrożenia i złości. Koszmar odkrywa naszą słabość lub zranienia.

Przyczyny pojawiania się koszmarów u dorosłych są wielorakie, można podzielić je na kilka grup: traumy z dzieciństwa, wyczerpanie nerwowe, sytuacje stresowe, nieujawniona agresja, liczne kompleksy, upokorzenia, lękliwość, depresja i schizofrenia. Koszmary też mogą śnić się osobom chorym na serce lub cierpiącym na trudności z oddychaniem. Typowe sytuacje w koszmarach dotyczą: spadania; poczucia bycia uwięzionym; niespełnienia pragnień i potrzeb; publicznego wstydu i ośmieszania; agresywnego ataku ze strony zwierząt, bandytów, potworów; wojny; katastrofy; zabijania.

Analiza snów umożliwia wgląd w rozwój osobowości oraz przebieg leczenia w procesie terapii. Jednak refleksja nad przesłaniem snów jest istotna również w codziennym funkcjonowaniu. Jeśli nie poznamy znaczenia snów, nie poznamy samych siebie.

Autorka: Agata Bąk

Bibliografia:
Freud, S. (1900/1966). Objaśnianie marzeń sennych (Dzieła, t. I). Przeł. R. Reszke. Warszawa: Wydawnictwo KR.
Dudek, Z.W. (2010). Jungowska psychologia marzeń sennych. Warszawa: ENETEIA.
Vetulani, J. (2017). Sen Alicji czyli jak dział mózg. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Steiner, J. (1993/2015). Psychiczny azyl. Przeł. M. Żylicz. Gdańsk: IMAGO.

Posty powiązane

Privacy Preferences
When you visit our website, it may store information through your browser from specific services, usually in form of cookies. Here you can change your privacy preferences. Please note that blocking some types of cookies may impact your experience on our website and the services we offer.