Znaczenie relacji
Każdy z nas nawiązuje relacje od najwcześniejszych chwil życia – z rodzicami lub opiekunami. Dzięki nim dzieci uczą się rozumieć własną wartość, regulować emocje czy postrzegać świat jako bezpieczne lub niebezpieczne miejsce. W późniejszym czasie ludzie wchodzą w relacje na podstawie m.in. doświadczeń z dzieciństwa – jest to zależność znana z teorii przywiązania.
Istnieje jednak kilka uniwersalnych i praktycznych uwag, które mogą być pomocne w nawiązywaniu relacji w zdrowy sposób.
Jak budować zdrowe relacje?
Komunikacja
Komunikacja to klucz do budowania i utrzymywania zdrowych relacji. Słuchanie jest równie istotne jak mówienie. Aktywne słuchanie rozmówcy pokazuje, że jego sprawy oraz uczucia są dla nas ważne. Pozwala ono również lepiej zrozumieć komunikat.
Z kolei komunikowanie własnych potrzeb pozwala uniknąć niektórych konfliktów. Bycie w tym otwartym i szczerym może pomóc w budowaniu więzi. Ważne jest, aby używać komunikatów „Ja” zamiast „Ty”, np. „Nigdy mi nie odpowiadasz na telefony. Nie szanujesz mnie” można zastąpić: „Martwię się o ciebie, gdy długo nie wracasz do domu”.
Wartościowa komunikacja to dzielenie się własnymi przeżyciami i doświadczeniami. Prowadzenie takich rozmów sprawia, że druga osoba jest w stanie poznać stan innej osoby i ją wesprzeć.
Empatia
Empatia to umiejętność zrozumienia i współodczuwania uczuć innych osób. W relacjach pozwala ona na dostrzeżenie perspektywy drugiej osoby, okazywanie jej wsparcia oraz zrozumienia.
Asertywność
Asertywność to umiejętność wyrażania swoich potrzeb, poglądów i granic w sposób szanujący zarówno siebie, jak i innych. Bycie asertywnym pomaga utrzymać zdrowe i zrównoważone relacje – budujemy wówczas relacje oparte na szacunku i zaufaniu.
Regulacja emocji
Zdolność do regulowania oznacza radzenie sobie z emocjami przez uspokojenie się i zapanowanie nad nimi. Szczególnie w sytuacjach stresowych pojawia się trudny do zniesienia impuls, który pobudza do natychmiastowego działania zgodnie z zasadą „walcz lub uciekaj”. Umiejętność panowania nad takimi impulsami jest ważna również w relacjach, ponieważ nie są one zupełnie wolne od konfliktów.
Jak psychoterapia może pomóc w budowaniu zdrowych relacji?
Żadna relacja nie jest idealna, ponieważ ludzie tacy nie są. Oznacza to, że może ona stanąć w obliczu kryzysu. Czasami zdarza się też, że posiadamy nieadaptacyjne mechanizmy, które mogą sabotować niektóre lub nawet wszystkie bliskie relacje.
W takich sytuacjach pomocna może okazać się psychoterapia. Za jej sprawą możemy odnaleźć niezdrowe mechanizmy i zamienić je na bardziej funkcjonalne.
Czasami może się okazać, że konflikty powoduje druga strona. Mogą być temu winne jej niezdrowe mechanizmy czy zachowania, takie jak agresja, manipulacja, nadmierna zależność itp. Takie sytuacje mogą prowadzić do nierównowagi w relacji i negatywnie wpływać na nasze samopoczucie. Również wtedy warto skonsultować się z profesjonalistą w celu przyjrzeniu się dynamice relacji.
