Model komunikacji
Podczas rozmowy mamy do czynienia z nadawcą (przekazuje komunikat) oraz odbiorcą (otrzymuje komunikat) – warto zauważyć, że dla każdego z nas te role są wymienne. Podczas dialogu istotne jest więc, abyśmy potrafili wejść zarówno w jedną, jak i drugą rolę.
Gdy jesteśmy nadawcą, warto upewnić się, że zostaliśmy zrozumiani tak, jak tego chcieliśmy. Jest to szczególnie istotne, gdy mamy do czynienia z silnym szumem, czyli różnego rodzaju rozpraszaczami, które mogą doprowadzić do utrudnienia komunikacji (np. hałas, złe samopoczucie, słaby zasięg/internet).
W roli odbiorcy najważniejsze jest aktywne słuchanie, aby zrozumieć to, co ma zostać przekazane. Przydatne może okazać się także parafrazowanie lub dopytywanie, aby upewnić się, że zrozumieliśmy komunikat.
O czym warto pamiętać w trakcie rozmowy?
Pytania otwarte
Pytania zamknięte, gdzie rozmówca może odpowiedzieć „tak” lub „nie”, nie zachęcają do rozwijania tematu. Z kolei pytania otwarte stawiają na możliwość dialogu. Dlatego pytanie: „Czy lubisz muzykę?”; warto zamienić na: „Którego wykonawcę lubisz? Dlaczego akurat tego?”.
Szczera ciekawość
Dzięki otwartości na drugą osobę, będziesz autentyczny. Wysłuchaj rozmówcy ze szczerą uwagą, a może będziesz zaskoczony, ile nowego odkryjesz, ile nowych pytań ta odpowiedź wzbudzi. Dzięki temu rozmowa stanie się przyjemna i interesująca.
„Dlaczego”
Pytanie o przyczynę jest okazją do rozwinięcia tematu. Dzięki niemu rozmowa rozwija się naturalnie i może samoistnie przechodzić z tematu na temat.
Parafraza i dopytywanie
Dzięki powtarzaniu wypowiedzi partnera własnymi słowami, upewniasz się, że właściwie go rozumiesz. Dajesz mu wówczas szansę na skorygowanie błędnych informacji. Ta technika także daje drugiej osobie poczucie zrozumienia i pewność, że jesteś zaangażowany w rozmowę z nią.
Empatia
Jeśli druga osoba wyraża nieprzyjemne uczucia, np. złość, staraj się przyjąć te emocje, a nie kwestionować je. Spróbuj się zastanowić nad źródłem tych uczuć, to pozwoli Ci o nie zapytać. Twój rozmówca poczuje wówczas, że jego emocje są dla Ciebie ważne – a więc on jest dla Ciebie ważny.
Błędy w komunikacji
Uogólnianie
Staraj się nie używać zwrotów „zawsze”, „nigdy” itp. Wiążą się one z oceną rozmówcy. Zamiast nich, postaraj się używać komunikatów „Ja”, które odniosą się do Twoich uczuć w danej sytuacji.
Karanie milczeniem
To szczególnie destrukcyjne zachowanie, ponieważ pozbawia drugą osobę możliwości dialogu. Jeśli nie zgadzasz się na to co ktoś mówi, staraj się to zakomunikować. Z kolei jeśli emocje nie pozwalają Ci na kontynuację, zaproponuj inny, ale ściśle określony, moment.
Zaprzeczanie emocjom
Nie mamy dostępu do głowy innej osoby, a więc nigdy nie będziemy wiedzieć z całkowitą pewnością, jak się czuje, dopóki ona tego nie powie. Dlatego zaakceptuj emocje rozmówcy i dowiedz się, czego potrzebuje.
Dostrzeganie jedynie negatywów
Podczas konfliktu łatwiej jest dostrzegać w drugiej osobie same złe cechy i przewinienia. Dlatego ważne jest, aby pamiętać także o dobrych stronach rozmówcy oraz podejść do niego z życzliwością.
